متأسفانه امروزه پدر و مادرها با اشتباه خود و لجبازی و خودخواهی بدون در نظر گرفتن شرایط فرزند خود اقدام به طلاق می کنند و به عواقب بد این تصمیم برای آینده فرزند خود فکر نمی کنند. طبق قانون حضانت فرزند در طلاق با والدین او می باشد. همه حضانت ها مثل هم نیتند و همه ی فرزندان شرایط یکسانی برای حضانت ندارند.
حضانت فرزند
حضانت فرزند یکی از مهم‌ترین بحث ها در طلاق است. در قانون ایران، حضانت فرزند بر اساس قانون حمایت خانواده مصوب سال ۱۳۹۱ تعیین می‌شود.
طبق این قانون، حضانت فرزند تا ۷ سالگی به طور کلی با مادر می باشد. از ۷ سالگی به بعد، حضانت فرزند دختر تا ۹ سالگی با پدر و حضانت فرزند پسر تا ۱۵ سالگی با پدر است.
زن و مرد می توانند برای اطلاعات بیشتر درباره ی حضانت فرزند خود از یک وکیل خانواده و یا مشاور خانوادگی استفاده کنند تا بتوانند حق خود را به نتیجه برسانند. وکیل خانواده می توانند در گرفتن حضانت فرزند قوی تر و آگاهانه تر از شما عمل کند.
قوانین حضانت فرزند
- پدر و مادر مختارند در حضانت فرزند خود با یکدیگر توافق کنند. این توافقنامه باید کتبی باشد و در دادگاه مورد تایید واقع شود.
- دادگاه در نهایت حضانت فرزند را بر اساس مصلحت خودش تعیین می‌کند. مصلحت فرزند شامل مواردی مانند سلامت جسمی و روانی والدین، تمایلات فرزند به قرارگیری در کدام شرایط، حالت تربیتی هر یک از والدین و.… است.
عوامل تاثیرگذار بر تعیین حضانت
- سن فرزند در حضانت: هر چه فرزند کوچکتر باشد، نیاز بیشتری به مراقبت مادرش دارد و به همین دلیل احتمال دادن حضانت فرزند با مادرش بیشتر است.
- جنسیت فرزند: تا ۷ سالگی، حضانت فرزند دختر و پسر به طور کلی با مادر است. از ۷ سالگی به بعد، حضانت فرزند دختر تا ۹ سالگی با پدر و حضانت فرزند پسر تا ۱۵ سالگی با پدر است.
- سلامت جسمی و روانی والدین: اگر یکی از والدین دچار بیماری حتی جسمی و یا روانی باشد که توان مراقبت و حضانت فرزند را نداشته باشند، ممکن است حضانت به نفع والدی باشد که دارای سلامت جسمی و روانی است.
- توانایی مالی: اگر یکی از والدین از توانایی مالی برای نگهداری از فرزند خود برخوردار نباشد، حضانت به نفع والدی است که این توانایی را داشته باشد.
- شرایط تربیتی والدین: دادگاه در هنگام تعیین حضانت، به شرایط عاطفی و تربیتی هر یک از والدین توجه می‌کند.
چگونگی درخواست حضانت
هر یک از والدین می‌توانند برای دریافت حضانت فرزند خود به دادگاه خانواده مراجعه کنند. در دادگاه، والدین باید مدارک و شواهدی را ارائه دهند که نشان دهنده ی این باشد که آنها برای حضانت فرزند خود شرایط موجه تری دارند.
دادگاه در نهایت پس از بررسی شرایط و در نظر گرفتن کلیه ی جوامع، حکم حضانت را صادر می‌کند.
نحوه سلب حضانت از پدر یا مادر
اگر پدر یا مادر از فرزند خود به درستی مراقبت نکنند، یا والدین دچار اختلالات اخلاقی باشند، حضانت فرزند از آن ها سلب می شود. زیرا در این شرایط ممکن است سلامت کودک به خطر بیفتد. البته این سلب حق، باید توسط قیم فرزند، یکی از اقربا، والد دیگر و یا رئیس حوزه قضائی از دادگاه انجام شود.
موارد سلب حضانت از پدر یا مادر
- اعتیاد به الکل و یا مواد مخدر که بر سلامت روان تاثیر بگذارد.
- آلوده بودن به فساد اخلاقی
- داشتن بیماری روانی
- مجبور کردن کودک به کارهای غیر اخلاقی
- ضرب و جرح کودک توسط والدین
شایان ذکر است که تمامی این موارد باید مستند و در دادگاه قابل ارائه باشد تا از یکی از والدین سلب حضانت شود.
مدارک مورد نیاز دادگاه برای حضانت فرزند
مدارکی که برای اثبات صلاحیت خودتان برای حضانت فرزند نیاز است تا به دادگاه ارائه کنید در زیر آمده است :
- اصل و کپی شناسنامه و کارت ملی هویت هر یک از والدین
- اصل و کپی شناسنامه فرزند
- اصل و کپی سند ازدواج یا طلاق (در صورت وجود)
- گواهی ولادت فرزند
- کارنامه تحصیلی فرزند (در صورت سن مدرسه)
- دفترچه بیمه درمانی فرزند
- گواهی عدم سوء پیشینه هر یک از والدین
- گواهی پزشکی مبنی بر سلامت جسمی و روانی هر یک از والدین
- مدارک مربوط به تمکن مالی هر یک از والدین (مانند فیش حقوقی، سند ملکی، …)
- مدارک مربوط به شرایط شغلی هر یک از والدین
- گواهی های حضانت فرزند از مهد کودک یا مدرسه (در صورت وجود)
- نظرات کارشناس یا مددکار اجتماعی در مورد حضانت فرزند (در صورت ارجاع از سوی دادگاه)
مدارک اثبات صلاحیت حضانت فرزند
هر مدرکی که نشان دهد شما صلاحیت نگهداری از فرزندتان را دارید، مانند:
- استشهادنامه از اقوام، دوستان، همکاران و افراد محل زندگی شما مبنی بر حسن اخلاق و توانایی شما در نگهداری از فرزندتان
- عکس ها یا فیلم هایی از شما در حال تعامل با فرزندتان
- مستنداتی که نشان دهنده ی علاقه و توجه شما به فرزندتان باشد و برای دادگاه قابل استناد باشد.
نکات حضانت فرزند در طلاق
- با یک وکیل خانواده مشورت کنید. وکیل می‌تواند شما را در مورد حقوق خود و مراحل قانونی حضانت فرزند راهنمایی کند.
- مدارک و شواهد لازم را جمع آوری کنید. هر مدرکی که نشان می‌دهد شما برای حضانت فرزند خود مناسب‌تر هستید را جمع آوری کنید.
- آمادگی کامل برای ارائه ی شواهد خود مبنی بر حضانت فرزند را داشته باشید.
- با فرزند خود صحبت کنید. اگر فرزند شما به سن کافی رسیده است، نظر او را در مورد حضانت بپرسید.
- تا جایی که ممکن است، با همسرتان بر سر حضانت فرزند به توافق برسید. توافق در مورد حضانت فرزند می‌تواند از بسیاری از مشاجره و مشکلات بعدی برای شما جلوگیری کند.
سوالات متداول
حضانت فرزند بعد از طلاق با چه کسی است؟
طبق قانون، حضانت فرزند تا ۷ سالگی با مادر و از ۷ سالگی به بعد با پدر است.
البته در این سنین هم، مصلحت فرزند در نظر گرفته می‌شود و ممکن است دادگاه حضانت را به طور دیگری تعیین کند.
چه عواملی در تعیین حضانت فرزند مؤثر هستند؟
سن، جنسیت، سلامت جسمی و روانی، تمایلات، توانایی مالی، شرایط تربیتی و… فرزند
سلامت جسمی و روانی، توانایی مالی، شرایط تربیتی و… والدین
چگونه می‌توان برای حضانت فرزند اقدام کرد؟
هر یک از والدین می‌توانند به دادگاه خانواده مراجعه و دادخواست حضانت فرزند را ارائه دهند.
در دادگاه باید مدارک و شواهدی دال بر صلاحیت خود برای حضانت فرزند ارائه شود.
