
فهرست مطالب
فک رهن
فک رهن به معنای آزاد کردن مالی است که قبلاً به عنوان وثیقه یا تضمین برای پرداخت یک بدهی در رهن قرار گرفته است. در سادهترین تعریف، زمانی که بدهی اصلی پرداخت شود، ملک یا مالی که به عنوان وثیقه در نظر گرفته شده بود، از حالت رهن خارج شده و به مالک اصلی بازگردانده میشود.
دلایل فک رهن
- پرداخت کامل بدهی: اصلیترین دلیل، پرداخت کامل بدهی توسط بدهکار است. پس از تسویه حساب کامل، مال مرهونه از حالت وثیقه خارج شده و به صاحب اصلی بازگردانده میشود.
- انصراف طلبکار از حق خود: در برخی موارد، طلبکار ممکن است از حق خود مبنی بر توقیف و فروش مال مرهونه صرفنظر کند. در این صورت، ملک از حالت رهن خارج میشود.
- از بین رفتن مال مرهونه: اگر مال مرهونه به دلایلی مانند آتشسوزی، زلزله یا عوامل طبیعی دیگر از بین برود، عقد رهن به طور خودکار فسخ شده و نیازی به انجام تشریفات خاصی نیست.
- فسخ قرارداد رهن به دلیل توافق طرفین: اگر طرفین قرارداد رهن با توافق یکدیگر تصمیم به فسخ قرارداد بگیرند، ملک از حالت رهن خارج میشود.
انواع دعاوی فک رهن
یکی از دعاوی رایج در حوزه املاک است که زمانی مطرح میشود که ملکی در رهن بانک یا فرد دیگری قرار دارد و مالک آن قصد آزادسازی ملک خود را دارد. شما می توانید برای دعاوی فک رهن از یک وکیل متخصص ملکی کمک بگیرید تا شما را در این موضوع راهنمایی کند. این دعاوی به طور کلی به دو دسته تقسیم میشوند:
دعوای مستقل
در این نوع دعاوی، شخص راهن (کسی که ملک خود را در رهن گذاشته است) پس از پرداخت کامل بدهی، از مرتهن (کسی که ملک را در رهن گرفته است) تقاضای فک رهن میکند.
دلایل طرح دعوی مستقل
- عدم اقدام مرتهن به فک رهن پس از پرداخت کامل بدهی
- وجود اختلاف بین طرفین در خصوص میزان بدهی باقیمانده
موارد قابل درخواست:
- الزام مرتهن به این کار
- پرداخت خسارات ناشی از تأخیر در فک رهن (مانند اجرتالمثل ایام تصرف)
دعوای فک رهن همراه با الزام به تنظیم سند رسمی
در این نوع دعاوی، علاوه بر درخواست فک، خواهان نیز از دادگاه تقاضای الزام طرف مقابل به تنظیم سند رسمی انتقال ملک را دارد.
موارد کاربرد: زمانی که ملک در رهن بانک بوده و پس از پرداخت وام، بانک از تنظیم سند رسمی خودداری میکند. در مواردی که ملک در رهن شخص دیگری بوده و پس از پرداخت بدهی، شخص رهنگیرنده از انتقال سند به نام خواهان امتناع میکند.
روش های فک رهن چیست ؟
این فرایند پس از پرداخت کامل بدهی و تسویه حساب صورت میگیرد. روشهای این کار به دو دسته کلی تقسیم میشوند:
روش قضایی
دعوای فک رهن: در این روش، مالک ملک یا خودرو که آن را در رهن قرار داده است، با طرح دعوا در دادگاه، از مرتهن (بانک یا فردی که ملک در رهن اوست) تقاضای فک رهن میکند.
مزایا: این روش برای مواردی مناسب است که توافق بین طرفین برای این کار حاصل نشود یا مرتهن از فک رهن خودداری کند.
معایب: طولانیتر بودن روند رسیدگی قضایی نسبت به روشهای توافقی.
روش توافقی
توافق طرفین: در این روش، راهن (مالک) و مرتهن (بانک یا فردی که ملک در رهن اوست) با توافق یکدیگر و بدون نیاز به طرح دعوی، نسبت به این کار اقدام میکنند.
مزایا: سرعت و سهولت در انجام فرایند.
معایب: نیاز به توافق کامل طرفین که ممکن است در برخی موارد با مشکل مواجه شود.
مدارک مورد نیاز برای فک رهن
- سند مالکیت ملک مرهونه
- قرارداد رهن
- رسید پرداخت اقساط یا گواهی تسویه حساب
- کارت ملی و شناسنامه طرفین قرارداد
- وکالتنامه (در صورت مراجعه وکیل)
سوالات متداول
آیا میتوان بدون پرداخت بدهی، ملک را از رهن خارج کرد؟
خیر، به طور معمول برای این کار باید بدهی به طور کامل پرداخت شود.
مدت زمان انجام مراحل این کار چقدر است؟
مدت زمان انجام مراحل فک رهن به عوامل مختلفی مانند نوع ملک، بانک و میزان بدهی بستگی دارد.
هزینه فک رهن چقدر است؟
هزینه این کار شامل هزینههای ثبت سند، حقالوکاله وکیل (در صورت استفاده از وکیل) و سایر هزینههای جانبی میشود.
فک رهن چیست ؟